هرچند نمایندگان انتظار داشتند دولت در نشستی به صراحت از شرایط اقتصادی کشور و برنامههایش برای بهارستان پردهبرداری کند، اما دیروز بهصورت پیشبینینشده میزبان اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهور شدند تا هم گزارش او از روند اوضاع اقتصادی کشور را بشنوند و هم در جریان این موضوع قرار بگیرند که دولت برای برونرفت از شرایط اقتصادی آشفته چه برنامهای تهیه کرده است.
در نشست قریب به 2ساعته دیروز مجلس با دومین مقام اجرایی کشور روسای 4کمیسیون اقتصادی بهارستان یعنی کمیسیونهای صنایع و معادن، اقتصادی، اصل44 و کشاورزی به طرح دیدگاههایشان پرداختند و به قید قرعه 5 نفر از نمایندگان محمدرضا تابش، محمود صادقی، محسن علیجانی، حمیدرضا فولادگر و احمدعلی کیخا فرصت بیان دیدگاهها و دغدغههایشان را بهدست آوردند.
نشست دیروز غیرعلنی بود و نمایندگان بهدلیل تعهدی که داشتند، از شرح دقیق مذاکرات این نشست خودداری کردند اما در پیگیری همشهری از جمعی از نمایندگان مشخص شد که توجه به انسجام ملی و فراهمآوردن شرایطی که منجر به وحدت ملی در کشور شود، مهمترین اصلی بوده که هم از سوی دولت و هم از سوی نمایندگان برای برونرفت از شرایط پیش آمده اقتصادی مورد تأکید قرار گرفته است؛
چنانکه شهباز حسنپور، عضو فراکسیون ولایی در شرح این نشست به همشهری گفت: در این نشست دولت از برنامههایش برای کنترل بازار ارز، تأمین کالاهای اساسی و تأمین مواداولیه برای کارخانهها سخن گفت و نگرانیها را در این امور برطرف کرد. او گفت: معاون اول رئیسجمهور از تزریق نیروهای جوان و پرتوان به بدنه اقتصادی دولت سخن گفت و همین هم سبب شد نمایندگان نسبت به برنامهریزیهای دولت امیدوار باشند.
او با تأکید بر اینکه جلسه غیرعلنی دیروز مجلس میان دولت و مجلس انسجام بیشتری برای مقابله با مشکلات اقتصادی کشور ایجاد کرد، ادامه داد: براساس این انسجام میتوان به مردم اعلام کرد که جای نگرانی نسبت به موضوعات اقتصادی وجود ندارد و با وحدت و انسجام میتوان از پس توطئه اخیر دشمنان که معیشت مردم را نشانه گرفتهاند، برآمد.
طیبه سیاووشی، نماینده تهران نیز با ابراز امیدواری از مؤثربودن جلسه مشترک دولت و مجلس برای حل مشکلات اقتصادی به همشهری گفت: امیدوارم که ماحصل این نشستها به جامعه سرایت کند و مردم با دیدن تکاپوی مسئولان برای مقابله با کارشکنیهای دشمنان با هم متحد شوند تا در کنار هم بتوانیم از این مشکلات نوظهور عبور کنیم. سیاووشی با بیان اینکه من فکر میکنم توجه به موضوعات سیاست داخلی تأثیرگذاری زیادی بر امیدواری مردم دارد، تأکید کرد: وقتی مردم امیدوار باشند، منسجم و متحد درکنار هم میمانند و با وحدت ملی میتوان از عهده کارشکنیهای خارجی بر آمد.
بهزعم حسنپور و سیاووشی که جلسه غیرعلنی دیروز بهارستان را محرکی برای امیدواری جامعه تعبیر کردند، موسوی لارگانی معتقد است که این نشست بحث جدیدی نداشت و هرچه در این جلسه عنوان شد، موضوعاتی بود که در رسانهها منتشر شده و مردم از آنها باخبرند.
علی لاریجانی، رئیس مجلس هم در تشریح نشست غیرعلنی مجلس شورای اسلامی با حضور جهانگیری و رئیس دفتر رئیسجمهور یادآور شد: این نشست با محوریت مسائل اقتصادی تشکیل شد چرا که موضوع قیمتها نگرانیهایی در کشور ایجاد کرده که به بحث جدی بین مجلس و دولت در این زمینه نیاز داشت که در این راستا معاون اول رئیسجمهور و وزرای مربوطه در نشست غیرعلنی مجلس حضور یافتند.
- مخالفت مجلس با تفکیک وزارتخانهها
نمایندگان روز گذشته به پیشنهاد دولت برای تفکیک چند وزارتخانه و احیای سازمان ملی جوانان رأی ندادند. اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیسجمهور که برای دفاع از این لایحه به مجلس رفته بود در دفاع ازآن سخن گفت و انتزاع وزارتخانهها را به حل مشکلات ناشی از تحریم ربط داد و تأکید کرد: دولت برای مدیریت تحریمها و مشکلات کشور نیازمند این انتزاع است.
در این لایحه دولت قصد داشت وزارت صنعت، معدن و تجارت را بار دیگر به 2وزارتخانه صنعت و معدن و وزارت بازرگانی تفکیک کند. تفکیک وزارت راه و شهرسازی به 2وزارتخانه جدید و نیز احیای سازمان ملی جوانان و تفکیک آن از وزارت ورزش از دیگر خواستههای دولت در این لایحه بود. نمایندگان در حالی به این لایحه «نه» گفتند که دولت پیش از این برای در اولویت قرار نگرفتن این لایحه در دستور کار مجلس گلایههایی هم داشت. روز گذشته پس از اظهارات نمایندگان مخالف و موافق و دفاع جهانگیری از کلیات، این لایحه با ۱۱۳رأی موافق، ۱۰۷رأی مخالف و 3رأی ممتنع از مجموع ۲۳۷نماینده حاضر مورد مخالفت مجلس قرار گرفت.
- محمود صادقی: با جلسهدرمانی نمیشود مشکلات را حل کرد
محمود صادقی، نماینده تهران ازجمله نمایندگانی بود که به قید قرعه در نشست غیرعلنی دیروز بهارستان که برای بررسی مشکلات اقتصادی پیشآمده نوسانات بازار طلا و ارز با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهور برگزار شده بود، فرصت اظهارنظر و بیان دغدغههای اقتصادیاش را یافت. او معتقد است که کاستی اصلی کشور که سبب بروز مشکلات اخیر شده عدمانسجام مدیریتی در سطح کلان است و میگوید برای حل مشکلات باید به انسجام مدیریتی برسیم وگرنه با جلسهدرمانی نمیتوان مشکلات کشور را حل کرد.
در حاشیه جلسه دیروز بهارستان با او درباره این جلسه و اهمیت آن گفتوگوی اجمالی داشتیم که درپی میآید:
- شما یکی از سخنرانهای نشست غیرعلنی دیروز بهارستان بودید، در این نشست به چه اموری اشاره کردید؟
جلسه دیروز پیشبینی شده نبود و انتظار نمایندگان این بود که این جلسه در روزهای سهشنبه یا چهارشنبه برگزار شود اما با حضور معاون اول رئیسجمهور مجلس بیدرنگ برای شنیدن گزارش دولت از شرایط اقتصادی کشور وارد نشست غیرعلنی شد، بنده هم یکی از سخنرانها بودم اما زمان برای طرح دیدگاههایم خیلی اندک بود.
- محور صحبتها و دغدغههایتان چه بود؟
من اشاره کردم که وضعیت موجود معلول عواملی چون مسائل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، مدیریتی و حتی فرهنگی است که به سرعت آنها را برشمردم. البته تأکید من بهصورت ویژه روی عوامل مدیریتی بیش از هر امر دیگری است چرا که معتقدم عدمیکپارچگی که روی ساخت مدیریتی و تصمیمگیری کشور وجود دارد، علت اصلی نابسامانیهایی است که در هفتههای اخیر محرز شده است.
- بهنظرتان آسیب این مدیریت ناهماهنگ بیش از هر امر دیگر چه اصلی را نشانه گرفته است؟
عدمیکپارچگی مدیریتی در تصمیمگیریهای کلان، بزرگترین تهدیدی است که مانع مدیریت وضعیت پیشآمده میشود. اگر بخواهم بهصورت دقیقتر به آن اشاره کنم، برای مدیریت این شرایط باید ما از یک انسجام تصمیمگیری درخور توجه بهرهمند شویم. چه در حوزه سیاست خارجی که حوزه کلان است و چه در امور جزئی مثل اینکه در یک ورزشگاه به روی بانوان باز بشود یا نشود، معلوم نیست تصمیمگیر کیست.
- در کنار مدیریت هماهنگ شرایط چه فاکتور دیگر در برونرفت کشور از شرایط پیش آمده فعلی میتواند مؤثر واقع شود؟
ضرورت ترمیم گسلهای سیاسی - اجتماعی که موجب تقویت وحدت و انسجام ملی در برابر بیگانگان میشود، مهمترین اصلی است که باید به آن توجه شود چرا که مهمترین فاکتوری که میتواند ما را در مقابل بیگانگان مقاوم کند، وجود یک همبستگی اجتماعی است.
- در این جلسه در مورد مسائل اقتصادی بروز کرده، برنامه ویژهای هم طرح شد؟
در بعد اقتصادی دکتر جهانگیری خیلی اجمالی موضوعات و ایدههایی را طرح کردند اما به عقیده من مسائل اقتصادی از مدیریت منسجم و قوه تصمیمگیری یکپارچه بیبهره است و همین هم سبب بروز آشفتگیهای اخیر در حوزه ارز و طلا و حتی خودرو شده است، متأسفانه ضعف مدیریتی ما پیش از این هم در عدماجرای قوانین و یا عدول از قانون وجود داشته و مشکلاتی هم ایجاد کرده است.
- میشود مصداقی توضیح دهید؟
مثلا ما آمدیم و قانون اجرای اصل44 قانون اساسی را درست کردیم درحالیکه این امر خودش خلاف قانون اساسی بود و گذشته از این خلاف آشکار، بعد از تصویب و قانونیشدن آن در اجرای همین قانون هم انحراف داشتهایم. مثلا بهجای اینکه خصوصیسازی شود مال خودسازی شده است و در پی این خصوصیسازی بسیاری از کارگران هم سرگردان شدهاند.
یا قانون بهبود فضای کسبوکار که کلی وظیفه را متوجه دولت میکند و دولت نسبت به آن بیتفاوت است یا اعلام عمومی و شفافیت تصمیمات دولتی و... از مهمترین عواملی است که سبب مقاومتیشدن اقتصاد میشود، ما میخواهیم اقتصادمان را بدون توجه به لوازم آن یعنی شفافیت یا رقابتیکردنش مقاومتی کنیم که نمیشود.
- جلساتی مثل جلسه غیرعلنی دیروز مجلس میتواند تأثیری در ساماندهی مشکلات کشور داشته باشد؟
با جلسهدرمانی که نمیشود مشکلات را حل کرد، از دید من مشکل اصلی، مشکلات مدیریتی است. به همین دلیل فکر میکنم دستور اخیر مقام معظم رهبری در تشکیل کارگروه مشترک 3قوه برای حل مسائل اقتصادی گامی رو به جلو و امیدبخش است بهویژه اینکه در جلسه دیروز هم آقای جهانگیری اشاره کردند که مقام معظم رهبری از تصمیمات مشترک نشست سران 3قوه و تیمهای اقتصادیشان پشتیبانی میکنند، این امور و این حمایتها قطعا تأثیرگذار خواهد بود و امیدواریم تصمیمات منسجم هرچه زودتر به نابسامانیهای پیش آمده خاتمه دهد.
نظر شما